Fáðu sem mest út úr kaupum þínum

Rabbabaraplöntur eru fjölærar. Veljið varanlega stöðu þar sem plöntur geta vaxið ótruflaðar. Rabbabaraplöntur eru best ræktaðar í fullri birtu eða hálfskugga. Veljið stað sem mun fá að minnsta kosti þrjá klukkustundir af sól á hverjum degi (yfir sumarið).

Rabbabaraplöntur þurfa gjúpan  og ræringarríkan jarðveg. Undirbúið jarðveginn með því að ná fyrst sem mest af öðrum gróðri. Það er best gert með því að grafa upp og jafnvel að sigta moldina. Bætið bið dýraáburði eða moltu. Haldið svæðinu lausu við illgresi þar til gróðursetningu.

Rabbabaraplöntur má einnig rækta í ílátum. Ef mögulegt er, veljið afbrigði sem mælt er með fyrir ílátaræktun. Notið góða pottablöndu og verið viss um að ílátið sé nógu stórt fyrir þroskaðar plöntur; Mælt er með að lágmarki 75 lítrar. Á vaxtarskeiðinu skal hafa í huga að plöntur sem ræktaðar eru í ílát gætu þurft viðbótar áburð til að hvetja til heilbrigðs vaxtar.

Hvenær á að gróðursetja rabbabara?

Rótarbrum má planta bæði á vorin og haustin. Vegna þess að það tekur mörg ár að rækta rabbabara úr fræi til uppskerutíma planta flestir rabbabarabrumum.

Hvar á að planta rabbabara?

Veldu sólríkan stað í grænmetisgarðinum, meðfram girðingu eða í blómabeði. Mundu að ólíkt mörgum grænmetisplöntum, þá verður rabbabaraplantan þín þar í mörg ár. Jarðvegurinn ætti að vera vel framræstur, með mikið af lífrænum efnum. Gefðu rabbabaraplöntunum líka nægt pláss - 80 - 100 sm á milli plantna. Með árunum verður hún töluverð stór, sérstaklega Victoria tegundin.

Að setja niður rabbabarakrónur

Setjið niður rabbabararætur fljótlega eftir afhendingu. Geymið rótarbrum í pottamold til að halda því röku þar til að gróðursetningu kemur.

  1. Klippið öll skemmd lauf eða rætur af rótarbrumi
  2. Grafið 20 cm djúpa holu og búið til haug í miðjunni
  3. Setjið rótarbrumið á hauginn þannig að brumið sjálft snúi upp rétt við yfirborð jarðvegsins.
  4. Fyllið holuna af mold og verið viss um að oddurinn á bruminu sé ekki þakinn.
  5. Bilið á milli plantna á að vera um 80 - 100 sm (fer aðeins eftir yrkjum)
  6. Vökvið vel
  7. Haldið jarðvegi rökum en ekki blautum fyrr en fyrstu stilkar og blöð birtast.

 

Rabbabari

Að rækta rabbabara

Rabbabaraplöntur gæti þurft að vökva á vaxtarskeiðinu. Vökvið þegar jarðvegurinn er þurr um það bil 5 cm undir yfirborðinu (prófið þetta með því að klóra í burtu smá mold með fingrinum). Vökvið djúpt snemma morguns eða síðdegis. Forðist að vökva lauf plantna til að forðast sveppasjúkdóma.

Ef jarðvegur var vel undirbúinn ætti enginn aukalegur áburður að vera nauðsynlegur. Í rýrum jarðvegi eða til að gefa plöntunum aukna uppörvun getur verið gagnlegt að nota áburð fyrir grænmeti: Berið áburð í ráðlögðu magni við niðursetningu eða þegar plöntur eru 5-10 cm háar.

Til að lengja uppskeruna skal fjarlægja blómstöngla um leið og þeir birtast.

TIl að gefa ungum plöntum góðan vetrarforða skal ekki uppskera á fyrsta vaxtarárinu og ekki of mikið á öðru árinu.

Uppskera

Rabbabari ætti að vera tilbúinn til uppskeru á um það bil 100-140 dögum eð það fer mikið eftir tíðarfari og aðstæðum. Rabbabarastönglar eru tilbúnir til uppskeru þegar blöðin eru farin að breiða vel úr sér. Takið ytri stönglana fyrst og skilið þá í miðju plöntunnar eftir til framtíðarvaxtar. Uppskerið einstaka stilka með því að toga og snúa þeim varlega frá botninum til að skilja þá frá plöntunni. mikilvægt er að nota ekki hníf til að skera stönglana þar sem skurðurinn getur orðið að smitleið fyrir sýkingar. Skerið eða brjótið laufin af og setjið í moltuhaug eða lífrænan úrgang. Rabbabarastilka má geyma í stuttan tíma í ísskáp. Til lengri tíma geymslu má sjóða hann niður eða frysta.
Viðvörun! Ekki borða rabbabarablöðin, þau eru eitruð.

Algeng vandamál við ræktun rabbabara

Eins og allar plöntur er rabbabari næmur fyrir sumum meindýrum, sjúkdómum og öðrum vandamálum. Hér að neðan er listi yfir algengustu vandamálin sem garðyrkjumenn lenda í þegar þeir rækta rabbabaraplöntur:

Bakteríublettir. Þetta er sjúkdómur sem veldur óreglulegum brúnum blettum á öllum plöntuhlutum ofanjarðar. Blettirnir virðast í fyrstu vera blautir en verða þurrir og hrúðurkenndir með tímanum. Blöð og blóm geta dottið af snemma. Vökvið plöntur í jarðvegshæð (ekki á laufblöðin), fargið föllnum laufum og stönglum og mögulega gæti verið nauðsynlegt að skifta um stað til að gróðursetja rabbabarann eftir ákveðinn tíma.

Plantan sprettur úr sér.  Ein orsökin getur verið öfgar í veðurfari. Forðist að sá fræi fyrr en eftir að frosthætta er liðin hjá. Vökvið plöntur reglulega og djúpt. Undir vissum kringumstæðum getur jafvel orðið og heitt á Íslandi. Þá er sérstaklega nauðsynlegt að vökva vel og djúpt (en ekki blöðin).

Rótarhnúður rotnar. Rotnar rætur orsakast af því að sýklar komast inn í rótina eftir að þær hafa verið í köldum, blautum jarðvegi. Rætur geta sýnt augljós merki um rotnun, hafa engar rætur eða sprota, eða framkallað gulleit laufblöð. Gróðursetjið brumrætur í gjúpan jarðveg, upphækkuð garðbeð eða ílát, og vökvið ekki yfir veturinn.

Sniglar. Sniglar eru lindýr sem nærast á viðkvæmum laufum og sprotum, aðallega á nóttunni, og skilja eftir sig slímugar slóðir. Stjórnið þeim með því að fjarlægja felustaðina, ef möguleiki er á að gefa hænum aðgang að rabbabara garðinum þá er það mjög hjálplegt. Auk þess er hægt að handtýna þeim eða með því að setja gildrur.